Przewodnik po diecie eliminacyjnej dla psów z alergiami – Jak przeprowadzić dietę eliminacyjną
Dieta wykluczająca odgrywa ważną rolę w diagnostyce „alergii pokarmowej”.
Znaczny odsetek psów z alergicznymi objawami skórnymi to zwierzęta cierpiące na alergię pokarmową. Dieta wykluczająca odgrywa ważną rolę w diagnostyce „alergii pokarmowej”. Ważne jest, aby wykluczyć sytuację, w której pies otrzymuje pokarm lub alergen, na który jest uczulony. Tak zwana dieta wykluczająca to jedyny sposób, aby dowiedzieć się, czy i na co pies ma alergię pokarmową. Przed rozpoczęciem diety eliminacyjnej należy mieć świadomość, że jej realizacja wymaga absolutnej konsekwencji. Najczęstszymi czynnikami wywołującymi alergię pokarmową u psów są wołowina i kurczak, pszenica i soja, kukurydza, jaja kurze i produkty mleczne, takie jak laktoza. Im częściej w karmie dla psów stosowane są nieodpowiednie składniki, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych reakcji. W zasadzie u psa może rozwinąć się prawdziwa alergia lub reakcja nietolerancji na jakikolwiek składnik karmy, objawy są w obu przypadkach takie same, podobnie jak leczenie.
Co zrobić, aby wykryć alergie pokarmowe u psów?
Przed rozpoczęciem diety eliminacyjnej, należy wykonać różne badania dermatologiczne, aby określić, czy objawy skórne są spowodowane zapaleniem pasożytniczym, czy bakteryjnym. Jeśli jednak klinicznie wygląda to na przyczynę alergiczną, zaleca się dietę eliminacyjną. W przypadku wystąpienia swędzenia i zaczerwienienia w okolicy pyska, odbytu, pod pachami i łap, a także w przypadku nawracających infekcji ucha lub łzawienia oczu. Ponieważ około 80% alergii u psów objawia się przez skórę i nie można stwierdzić, czy swędzenie jest spowodowane alergenem pokarmowym, czy środowiskowym, diagnostyka zwykle rozpoczyna się od diety wykluczającej i w razie potrzeby może być kontynuowana później po wykluczeniu alergii pokarmowej wykonaj test alergiczny na roztocza kurzu domowego lub pyłki. Jeżeli po zastosowaniu diety wykluczającej objawy ustąpią, rozpoznanie alergii pokarmowej jest bardzo prawdopodobne i dietę eliminacyjną można przerwać już po 6 tygodniach. Jednak u zwierzaków, u których objawy nie ustępują nawet po 10 tygodniach ścisłej diety eliminacyjnej, należy szukać innych przyczyn, np. alergii środowiskowej. Jeżeli dieta wykluczająca nie będzie prowadzona konsekwentnie – a wystarczą najmniejsze ilości alergenu, np. kawałek kiełbasy, smakołyk czy po prostu nieznane dodatki w gotowym jedzeniu – objawy będą się utrzymywać, ponieważ układ odpornościowy w dalszym ciągu będzie konfrontowany ze swoim alergenem.
Jakie karmy nadają się do diety eliminacyjnej?
Wykazy składników dostępnych w karmach dla psów często zawierają różne mieszanki i nie zawsze jest jasne, jakiego mięsa dotyczą. Na przykład, jeśli na etykiecie jest napisane 15% „drobiu”, może to być kurczak, kaczka lub gęś. Ponadto może zawierać również mikroskopijne ślady składników mięsnych pochodzących z innych źródeł. W zależności od indywidualnej wrażliwości psa może to wywołać objawy alergii. Dlatego coraz trudniej jest znaleźć rodzaj żywności odpowiedni dla alergików. Wielu właścicieli psów chce zapewnić swojemu psu jak największą różnorodność. Jeśli to możliwe, właściciele młodych psów powinni trzymać się kilku rodzajów karmy i ograniczyć się do kilku źródeł białka. W miarę możliwości dieta eliminacyjna powinna wykluczać wszelkie źródła mięsa i węglowodanów, które u psa wywołało alergię. Istnieją dwie różne opcje gotowych produktów do diet eliminacyjnych. Z jednej strony istnieją producenci karmy dla psów, którzy w asortymencie oferują określone kombinacje białek i węglowodanów jako gotowe karmy dla psów, takie jak kangur i pasternak lub mączka z owadów i słodkich ziemniaków. Z drugiej strony, inną alternatywą są diety hipoalergiczne, w których mięso zostało posiekane lub hydrolizowane w taki sposób, że zawarte w nim alergeny nie są już rozpoznawalne dla układu odpornościowego psa.
Czas trwania diety eliminacyjnej
Zalecamy przeprowadzenie diety eliminacyjnej od sześciu do ośmiu tygodni. W ciągu pierwszych dwóch do trzech tygodni powinna nastąpić poprawa w zakresie świądu lub biegunki. Niemniej jednak warto trzymać się diety jeszcze przez kilka tygodni, aby organizm mógł naprawdę odpocząć. Na przykład w przypadku uporczywego stanu zapalnego skóry uspokojenie i regeneracja skóry może zająć do dwunastu tygodni. Po trzech tygodniach poprawę można zaobserwować u 1/3 psich pacjentów, ale dopiero po sześciu tygodniach następuje to u około 80% psów z alergią. W bardzo rzadkich przypadkach dietę eliminacyjną psa wydłużamy do 10-12 tygodni, jeśli objawy nieco się uspokoiły, ale nie zniknęły całkowicie. Jeżeli dieta wykluczająca potwierdzi podejrzenie, że pies może mieć alergię pokarmową, przeprowadza się tzw. prowokację, dzięki której można postawić ostateczną diagnozę. Po ośmiu tygodniach od rozpoczęcia diety lub w przypadku braku objawów wszystko, co wcześniej trafiło do miski, zostaje ponownie wprowadzone. W ciągu kilku godzin do dwóch tygodni pies ponownie wykazuje dawne objawy, co oznacza, że można postawić diagnozę alergii pokarmowej.
Nie wiadomo jednak jeszcze, który alergen dokładnie wywołuje problemy u psa. Dlatego wracasz do diety wykluczającej i stopniowo dodajesz poszczególne karmy, żeby zobaczyć, co pies toleruje, a czego nie. Bez prowokacji diagnoza jest niejasna. Bo zdarzają się też zbiegi okoliczności, które mogą sugerować, że dieta wykluczająca przyczyniła się do złagodzenia objawów skórnych. Przykładowo, jeśli pacjent cierpi na alergię pyłkową, a dietę eliminacyjną rozpoczęto w okresie jesienno-zimowym, być może to nie zmiana jedzenia zapobiegła swędzeniu, a raczej fakt, że nie trwa już sezon pylenia. W takim przypadku diagnoza alergii pokarmowej byłaby oczywiście błędna.
Niestety, wielu właścicieli psów decyduje się na rezygnację z prowokacji i po prostu pozostaje na diecie eliminacyjnej, gdy pies jest wreszcie wolny od objawów.
Podsumowanie
Wiemy jak ważne jest ścisłe przestrzeganie diety eliminacyjnej. Ty i całe Twoje otoczenie – rodzina, przyjaciele, sąsiedzi, po prostu wszyscy, którzy mają kontakt z Twoim zwierzęciem – musicie w pełni wspierać dietę eliminacyjną i trzymać się jej bezkompromisowo przez kilka tygodni. Nawet najmniejsza „słabość” może zniweczyć wszystkie wysiłki na raz. Twój pies może ukraść jedzenie z miski kota lub innych zwierząt w domu. Małe dzieci lubią dzielić się z psem kanapką z masłem lub upuszczać coś. Babcia lub sąsiad może w tajemnicy karmić smakołykami, a Twój pies podczas spacerów może zjadać wszystko, co znajdzie w krzakach. Unikaj takich sytuacji i nieznanych źródeł pożywienia i trzymaj się diety rygorystycznie przez kilka tygodni. Nie spuszczaj w tym czasie zwierzaka ze smyczy lub w razie potrzeby spróbuj założyć kaganiec.