Czy psy potrzebują zbóż w diecie? Fakty i mity o zdrowym żywieniu
W artykule tym postaramy się rozwiać mity i przedstawić rzetelne, oparte na faktach informacje na temat roli zbóż w psiej diecie.

Kontrowersje wokół zbóż w diecie psów
Dyskusje na temat żywienia psów często wzbudzają ogromne emocje wśród właścicieli czworonogów. W ostatnich latach szczególnie wiele kontrowersji budzą zboża w diecie psa. Jedni uważają, że psy jako potomkowie wilków są mięsożercami i ich dieta powinna być pozbawiona wszelkich zbóż. Inni z kolei argumentują, że psy są zwierzętami udomowionymi od tysięcy lat i w procesie ewolucji ich organizmy przystosowały się do spożywania oraz trawienia zbóż i innych składników roślinnych. Jak więc jest naprawdę? Czy psy rzeczywiście potrzebują zbóż, a może dieta pozbawiona tego składnika będzie dla nich zdrowsza? W artykule tym postaramy się rozwiać mity i przedstawić rzetelne, oparte na faktach informacje na temat roli zbóż w psiej diecie.
Mit: Psy nie mogą trawić zbóż
Jednym z najczęściej powtarzanych mitów na temat żywienia psów jest przekonanie, że psy nie są w stanie trawić zbóż. Zwolennicy tej teorii opierają się na założeniu, że wilki, które są bezpośrednimi przodkami psów, w naturalnym środowisku nie spożywały zbóż, a ich dieta składała się niemal wyłącznie z mięsa i podrobów. Faktem jest jednak, że współczesne psy to nie wilki. Tysiące lat domestykacji spowodowały istotne zmiany fizjologiczne i metaboliczne, które umożliwiły im skuteczne trawienie i przyswajanie składników odżywczych pochodzących ze zbóż.
Badania naukowe potwierdzają, że psy wykształciły większą liczbę genów odpowiedzialnych za produkcję enzymów trawiennych zdolnych do rozkładania skrobi zawartej w zbożach, niż ich dzicy przodkowie. Dzięki temu psy mogą skutecznie przyswajać energię zawartą w produktach zbożowych. Co więcej, zboża dostarczają nie tylko węglowodanów będących źródłem energii, ale także witamin z grupy B, błonnika pokarmowego oraz cennych minerałów, które mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego i całego organizmu psa.
Fakt: Zboża mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie psa
Choć zboża nie są niezbędnym składnikiem psiej diety, ich umiarkowana ilość może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak jęczmień, owies czy brązowy ryż, są źródłem błonnika pokarmowego, który poprawia perystaltykę jelit, reguluje procesy trawienne oraz zapobiega problemom z zaparciami. Dodatkowo błonnik pokarmowy zawarty w pełnych ziarnach wpływa pozytywnie na mikroflorę jelitową psa, wspierając zdrowie układu odpornościowego i poprawiając ogólną kondycję zwierzęcia.
Zboża, szczególnie te o niskim lub umiarkowanym indeksie glikemicznym, dostarczają wolno uwalnianej energii, co jest szczególnie korzystne dla psów aktywnych fizycznie lub sportowych. W przeciwieństwie do szybko przyswajalnych cukrów prostych, energia pochodząca ze zbóż stabilizuje poziom cukru we krwi, dzięki czemu pies dłużej zachowuje energię i koncentrację podczas wysiłku.
Mit: Zboża są główną przyczyną alergii u psów
Innym popularnym mitem jest pogląd, że zboża są główną przyczyną alergii pokarmowych u psów. Chociaż prawdą jest, że niektóre psy mogą być uczulone na składniki roślinne obecne w karmie, alergia na zboża w rzeczywistości nie jest tak wszechobecna, jak się powszechnie sądzi. Badania wskazują, że najczęstszymi alergenami pokarmowymi u psów są białka pochodzenia zwierzęcego, takie jak wołowina, drób czy produkty mleczne. Zboża rzadko bywają głównym źródłem problemów alergicznych, choć oczywiście każdy pies jest inny i reakcje alergiczne mogą się zdarzyć również po spożyciu zbóż.
Jeśli właściciel psa zauważy niepokojące objawy alergii, takie jak świąd, problemy skórne czy zaburzenia trawienne, najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzem weterynarii i przeprowadzenie odpowiednich testów eliminacyjnych. Nie warto jednak bezpodstawnie eliminować wszystkich zbóż z diety psa, gdyż wiele z nich ma pozytywne właściwości odżywcze i zdrowotne.
Fakt: Kluczowe znaczenie ma jakość i rodzaj zbóż w karmie
Ważnym aspektem dotyczącym zbóż w diecie psa jest ich jakość oraz stopień przetworzenia. Najbardziej korzystne dla zdrowia psa są zboża pełnoziarniste, które zawierają wszystkie wartościowe składniki odżywcze – błonnik, witaminy i minerały. Należy unikać produktów zawierających wysoko przetworzone zboża lub tanie wypełniacze, które nie mają praktycznie żadnej wartości odżywczej i mogą powodować problemy trawienne.
Dobrym przykładem karmy dla psów zawierającej wartościowe, pełnoziarniste zboża jest linia produktów RAW PALEO Healthy Grain. Produkty te bazują na starannie dobranych prazbożach, takich jak pełnoziarnisty jęczmień, który dostarcza błonnika, witamin z grupy B oraz minerałów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu psa. Dzięki odpowiedniej formule i niskim poziomie przetworzenia, karma ta może wspierać zdrowie i samopoczucie psa na co dzień.
Mit: dieta bez zbóż zawsze jest lepsza dla psa
Moda na diety bez zbóż (grain-free) zyskała ogromną popularność wśród właścicieli psów w ostatnich latach. Wielu opiekunów, kierując się dobrymi intencjami, sądzi, że rezygnacja ze zbóż automatycznie oznacza wyższą jakość karmy oraz poprawę zdrowia pupila. Jest to jednak kolejny mit. Dieta bez zbóż nie jest uniwersalnym rozwiązaniem idealnym dla każdego psa. Istnieją bowiem sytuacje, w których dieta całkowicie pozbawiona produktów zbożowych nie tylko nie przyniesie korzyści, ale może wręcz doprowadzić do niedoborów niektórych składników odżywczych.
Przykładowo, karmy typu grain-free często zawierają alternatywne źródła węglowodanów, takie jak ziemniaki czy rośliny strączkowe (np. groszek, ciecierzyca, soczewica). Choć są to składniki o wysokiej wartości odżywczej, nie wszystkie psy dobrze tolerują je w większych ilościach. U niektórych zwierząt mogą prowadzić do zaburzeń trawiennych, wzdęć czy nawet alergii pokarmowych, które właściciele mylnie przypisują właśnie zbożom.
Fakt: Indywidualne potrzeby psa decydują o rodzaju diety
Najważniejszym faktem, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniej diety dla psa, jest to, że nie ma jednej, idealnej dla wszystkich psów metody żywienia. Każdy pies jest inny i wymaga indywidualnego podejścia, opartego na jego specyficznych potrzebach zdrowotnych, wieku, aktywności fizycznej oraz ewentualnych chorobach. Psy zdrowe, młode i bardzo aktywne mogą doskonale funkcjonować na diecie zbilansowanej, zawierającej wartościowe zboża jako źródło długotrwałej energii. Natomiast psy starsze, ze skłonnością do alergii lub nietolerancji pokarmowych mogą lepiej reagować na dietę ograniczającą, lub całkowicie eliminującą zboża.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do wyboru najlepszej karmy kluczowa jest współpraca z lekarzem weterynarii lub dietetykiem zwierzęcym. Specjalista pomoże w ocenie faktycznych potrzeb psa, dobierze odpowiednią dietę i wykluczy ryzyko błędów żywieniowych, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Zboża w diecie psa – jak dokonać mądrego wyboru?
Decydując się na włączenie zbóż do diety psa, warto zwracać uwagę przede wszystkim na ich jakość oraz poziom przetworzenia. Najlepsze są karmy, które zawierają pełnoziarniste, nisko przetworzone zboża o wysokiej wartości odżywczej, takie jak owies, jęczmień czy brązowy ryż. Są to składniki dostarczające stabilnej energii, błonnika pokarmowego oraz cennych składników mineralnych, które wspierają układ pokarmowy, odporność oraz ogólną kondycję organizmu.
Karmy wysokiej jakości, takie jak wspomniana już linia RAW PALEO Healthy Grain, dostarczają optymalnej równowagi składników odżywczych, zawierając jednocześnie umiarkowaną ilość dobrze przyswajalnych zbóż. Dzięki temu produkty te nie tylko spełniają oczekiwania psów aktywnych i zdrowych, ale również mogą być korzystne dla psów wrażliwych, wymagających delikatnego wsparcia trawienia.
Podsumowanie – czy warto wprowadzać zboża do psiej diety?
Podsumowując, zboża mogą być wartościowym składnikiem psiej diety, o ile są odpowiednio dobrane, umiarkowanie stosowane i wysokiej jakości. Wbrew powszechnym mitom, psy z powodzeniem mogą trawić i przyswajać składniki odżywcze pochodzące ze zbóż, a umiarkowana ich ilość może mieć korzystny wpływ na zdrowie psa. Jednocześnie nie jest prawdą, że dieta pozbawiona zbóż automatycznie staje się zdrowsza. Kluczem do sukcesu jest indywidualne podejście, uwzględniające potrzeby konkretnego psa oraz współpraca ze specjalistą od żywienia zwierząt.
Zdrowe żywienie psa nie polega na sztywno ustalonych regułach, lecz na świadomym doborze składników odżywczych, które najlepiej odpowiadają jego osobistym potrzebom. W przypadku wątpliwości warto sięgać po sprawdzone rozwiązania, oparte na rzetelnych badaniach naukowych, unikając niepotrzebnych mitów oraz marketingowych chwytów. Odpowiednia dieta, niezależnie od tego czy zawiera zboża, czy nie, powinna zapewniać psu dobre samopoczucie, zdrowie i wysoką jakość życia na każdym jego etapie.

Aleksandra Grundkowska Kostkowska
– specjalistka ds. produktów w kanale zoologicznym w VET PLANET, inżynier zoofizjoterapii i magister zootechniki. Na co dzień łączy naukową wiedzę z pasją do dobrostanu zwierząt, śledząc najnowsze trendy w branży zoologicznej. Prywatnie miłośniczka czworonogów, opiekunka psa i szynszyla.